تمام چیزی که باید درباره نقاشی پرتره بدانید؟ | 3 نوع پرتره

در طول تاریخ، بشر همیشه برای بیان ایده‌ها و احساسات خود از روش‌های متفاوتی استفاده کرده که نقاشی‌کردن از ابتدایی‌ترین و مؤثرترین روش‌های انسان‌ها در جوامع گوناگون بوده است. هنر نقاشی مانند سایر دستاوردهای بشر در سبک‌ها و گونه‌های مختلفی ترسیم و خلق شده و می‌شود که پرتره نگاری یا نقاشی پرتره از روش‌های قدمت دار و تاریخی نقاشی است. در شاخه‌های هنری portrait painting طرف‌داران زیادی دارد و به دلیل توانایی در نمایش ویژگی‌های فردی افراد توجه هنرمندان و مخاطبان را به خود جلب کرده است. در ادامه مطلب از وب‌سایت فلورا آرت تمام چیزی را که باید درباره نقاشی پرتره بدانید، بیان خواهیم کرد.

نقاشی پرتره یا پرتره نگاری چیست؟

نقاشی پرتره یا portrait painting به سبکی از نقاشی گفته می‌شود که هدف آن تصویرسازی یک شخص و یا یک شیء خاص است. در این سبک از نقاشی هنرمند به‌تمامی جزئیات و ویژگی‌های سوژه توجه می‌کند تا بتواند بیشترین شباهت ممکن را باشخصیت موردنظر در اثر خود خلق کند. پرتره نگاری علاوه بر برجسته نمودن شخصیت اصلی، یک داستان خاص را نیز دنبال می‌کند که مخاطب با دیدن تصویر می‌تواند در ذهن خود برای تصویر خلق شده داستانی تعریف و تجسم کند.

تاریخچه نقاشی پرتره

تاریخچه این سبک از نقاشی بسیار قدیمی بوده و می‌توان گفت از دوران باستان آغاز شده است. در تمدن‌های کهنی همچون مصر، نقاشی پرتره برای نشان‌دادن افراد مشهور و قدرتمند مورداستفاده قرار می‌گرفت که در آن دوران بیشتر نقاشی‌ها بر روی دیوارهای معابد و قصرها نقش می‌بست و ازاین‌رو می‌توان گفت پرتره نگاری نوعی از هنرهای تجسمی نیز است همچنین در دوره رنسانس portrait painting به‌عنوان یک هنر مستقل شناخته شد و نقاشان برای تصویرسازی و نمایش شخصیت‌های مشهور و یا مردم عادی به تولید اثرهای زیبا و ماندگاری دست یافتند.

 هنرمندانی همچون لئوناردو داوینچی، رافائل و تیتین از برجسته‌ترین نقاشان سبک پرتره در این دوره بودند. در قرون هجده و نوزده portrait painting به یکی از محبوب‌ترین شاخه‌های هنری تبدیل شد و در این دوران بیشتر به‌عنوان یک شیوه برای نشان‌دادن تمایلات اجتماعی و ثروتی شخصیت‌ها به کار گرفته می‌شد. هنرمندانی همچون ژان اگوست دومز، جان سینگر سانجت و ونسان ونگوگ آثاری ماندگار در زمینه portrait painting خلق کردند.

نقاشي پرتره در ایران

نقاشي پرتره در ایران نیز موردتوجه بوده هنرمندان ایرانی بوده است. در دوران صفویه این سبک از نقاشی به یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های هنری تبدیل شد. هنرمندان بزرگی همچون محمدرضا آفاق و ابوالحسن صبا به خلق اثر در سبک portrait painting پرداختند. همچنین در دوران قاجاریه باتوجه‌به محبوبیت فراوان این سبک از هنر نقاشی، هنرمندانی مانند محمد غفاری و کمال‌الدین آثار زیبا و تاریخی را خلق کردند. امروزه در ایران نیز هنرمندانی مانند محمدرضا عالمی و علی‌اصغر کریمی در این زمینه فعالیت می‌کنند.

آشنایی با انواع نقاشي پرتره

نقاشی‌های پرتره بر اساس مفهوم و نوع طراحی دسته‌بندی می‌شوند که برای درک مفهوم و تشخیص تفاوت‌های این سبک از نقاشی، انواع نقاشي پرتره را بیان می‌کنیم. توجه داشته باشید که پرتره‌ها بر اساس اندازه، بوم و صفحه طراحی نیز دسته‌بندی می‌شوند که در این دسته‌بندی‌ها لحاظ نشده است.

1. پرتره‌ها بر اساس طول

پرتره‌ها بر اساس طول به شرح زیر هستند:

1.پرتره تمام قد

 در این نوع پرتره یک نقاشی تمام‌قد از سر تا انگشت پا از سوژه مدنظر است و معمولاً زمانی از این نوع پرتره و سبک از نقاشی استفاده می‌شود که هنرمند قصد دارد علاوه بر سوژه، محیط اطراف را نیز به تصویر بکشد؛ بنابراین می‌توان گفت پرتره‌های تمام‌قد دارای رنگ، تنوع و عناصر فراوانی هستند. این نوع پرتره در قرون 17 و 18 در میان اشراف اروپایی محبوبیت فراوانی داشت و حالت‌های مختلف ایستادن نشان‌دهنده طبقه اجتماعی افراد بود. پرتره نقاش روسی llya repin از لئو تولستوی یکی از مهم‌ترین آثار پرتره تمام قد است.

2. پرتره نیم تنه

 پرتره نیم ‌تنه از محبوب‌ترین و رایج‌ترین نوع نقاشی پرتره است که در این نوع، نیم تنه بالایی سوژه به تصویر کشیده می‌شود. معمولاً در این نقاشی هنرمند تمایلی به نشان‌دادن جزئیات زمینه ندارد و اکثر مواقع از زمینه سیاه یا تک‌رنگ مسطح استفاده می‌کند. پرتره نیم تنه روی حالت‌های چهره تمرکز داشته و بیانگر خلق‌وخوی فرد نقاشی شده است. در لندن کلابی به نام کیت کت متشکل از افراد سرشناس و لردها، پرتره‌هایی را سفارش می‌دادند که در پرتره نیم‌تنه خود دست‌ها هم به تصویر کشیده می‌شد. این پرتره‌ها به پرتره کیت کت معروف شدند که به‌نوعی زیر مجموعه پرتره نیم‌تنه محسوب می‌شوند. اثر معروف مونالیزا از بهترین مثال‌های این نوع پرتره نگاری است.

3.پرتره سه چهارم قد

 این نوع پرتره تلفیقی از پرتره‌های تمام‌قد و نیم‌تنه است که شامل حالت ایستادن شخص و مفاهیم پیرامون آن است. پرتره سه چهارم قد شامل تصویر فرد تا زانو است و از همین رو با ارائه تصویر ناقصی از فرد محبوبیت چندانی ندارد. اثر کاترین مقدس اسکندریه از نقاش مشهور رافائل مثالی بی‌نقص از پرتره سه چهارم قد است.

4. پرتره سر و شانه

 همان‌طور که از نام این نوع پرتره مشخص است تمرکز نقاش روی سروگردن سوژه است و به‌نوعی نسخه فشرده شده از پرتره‌های نیم تنه است. اثر ونگوگ از چهره خود مثالی بارز از این نوع نقاشی پرتره است.

2. پرتره‌ها بر اساس حالت سوژه

پرتره‌ها بر اساس حالت سوژه عبارت‌اند از:

• تمام‌رخ: این نوع پرتره با تمرکز بر چهره، تمام جزئیات فرد را به تصویر می‌کشد. پرتره تمام‌رخ دربردارنده تمام چهره سوژه است؛ فارغ از آن که نگاه سوژه کدام سمت را می‌نگرد.
• نیم‌رخ: در پرتره نیم‌رخ نقاش توجهش روی تصویر کشیدن جزئیات فیزیکی سوژه از یک زاویه مشخص است. نیم‌رخ چهره یا بدن مهم‌ترین مشخصه این نوع پرتره است.
• سه رخ: این نوع پرتره سبکی مابین نیم‌رخ و تمام‌رخ است که سر شخص ما بین این دو حالت قرار می‌گیرد. اکثر نقاشان به دلیل استفاده از آینه برای به‌تصویرکشیدن خود حالت سه رخ را از خود خلق کرده‌اند. وینسنت ونگوگ نقاش معروفی که بیشتر پرتره‌هایش حالت سه رخ است.

3. پرتره بر اساس تعداد افراد

نقاشی پرتره بر اساس تعداد افراد به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارت است از:

1. پرتره تکی

 این نوع پرتره معمولاً برای به‌تصویرکشیدن زندگی، وضعیت و طبقه اجتماعی شخص کاربرد دارد. البته قبل از آن که صنعت عکاسی اختراع شود، پرتره تکی به‌عنوان ثبت خاطره و یادبود یک فرد استفاده می‌شد.

2. پرتره دوتایی

 این نوع پرتره به‌نوعی نمایش ارتباط دو شخص و رساندن مفهومی توسط آن دو نفر است. دو سوژه به تصویر کشیده شده در پرتره دوتایی می‌توانند شخصیت‌های متفاوتی داشته باشند و حاوی پیامی برای مخاطب باشند. در این نوع پرتره با نمایش تفاوت‌ها و شباهت‌های شخصیتی دو نفر توسط نقاش، حس جدید و یا پیامی به مخاطب القا می‌شود. گوتیک آمریکایی اثر گرنت وود مشهورترین پرتره دوتایی برای مثال است.

3. پرتره گروهی

 این نوع نقاشی پرتره تنها بر اعضای گروه به تصویر کشیده شده متمرکز است و هیچ جزئیات یا عناصری که باعث دیده‌نشدن سوژه‌ها شود، در نقاشی وجود ندارد. در این نوع پرتره گروهی افراد اغلب در کنار هم نشسته و یا ایستاده‌اند.

جمع‌بندی

نقاشی پرتره یا پرتره نگاری یکی از شاخه‌های مهم هنری است که توانایی نمایش‌دادن ویژگی‌های فردی افراد زیبایی و جزئیات را برای مخاطبان خود دارد. این هنر نقاشی می‌تواند احساسات جزئیات صورت و بدن را در اثر خلق شده نشان دهد. باتوجه‌به پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای دیجیتالی امروزه در صنعت فیلم و تئاتر از portrait painting برای جلوه‌های ویژه و طراحی کاراکترها استفاده می‌شود. در نقاشي پرتره از متد سیاه قلم هم امروزه استفاده می‌شود که علاقه‌مندان خود را دارد. در وب‌سایت فلورا آرت می‌توانید سفارش طراحی چهره به سبک سیاه قلم بدهید.

منبع: youtube. com